Kubb: wat is het en wat zijn de spelregels?

Kubb kunnen wij heel beknopt omschrijven als: met houten blokjes nog meer houten blokjes omgooien. Dit klinkt misschien een beetje suf maar dat is het zeker niet. Zodra het lekker weer is verlaten we het Webshoppertje hoofdkwartier dan ook graag om Kubb te spelen in het park. In dit artikel leggen we je aan de hand van de spelregels uit waarom.

Wat is Kubb?

Als je het afgelopen jaar op een mooie dag in het park bent geweest is de kans groot dat je mensen al eens kubb (of het vergelijkbare Mölkky) hebt zien spelen. Het is namelijk ideaal om dit spel buiten op een grasveld te spelen en je hebt er helemaal niet veel ruimte voor nodig.

Het spel komt oorspronkelijk uit Scandinavië, volgens de mythes speelden zelfs de Vikingen het al. Of dat deel van de Vikingen waar is valt te betwijfelen, maar dat wij de Zweden mogen danken voor de huidige versie van kubb (dat je overigens uit spreekt als koeb en in het Zweeds houten blok betekent) staat vast.

Wij zien het spel zelf als eens soort Zweedse variant op jeu de boules (of petanque). Om het te spelen heb je een kubb set nodig. Deze set bestaat uit een flink aantal verschillende soorten houten blokjes en zes werpstokken.

Met de stokjes zet je het speelveld af en met de blokjes speel je het daadwerkelijke spel. Het uiteindelijke doel is om alle blokjes van de tegenstander om te gooien zodat je een poging mag doen om het grootste blok, de Koning, omver te werpen. Lukt dit dan heb je gewonnen!

Kubb is een spel, maar dat het voor sommige mensen niet zomaar een spelletje voor in het park is bewijzen ze wel in het Zweedse Gotland. Daar wordt ieder jaar het officiële Wereldkampioenschap gehouden en dit gaat er flink fanatiek aan toe! Benieuwd naar dit WK? Dan kun je hier de finale van 2018 terugzien.

Kubb spelregels

Je weet nu een beetje wat het doel is maar om er een echt goed beeld van het spel te krijgen zul je de kubb spelregels even moeten doornemen. We hebben deze regels samengevat in ons stappen plan waar in we gelijk een test spelletje doen zodat het je er een goed beeld van krijgt.

Stap 1.

Zet het speelveld op en neem de beginopstelling in. Dit houdt in dat je met stokjes het speelveld afbakent.

Het veld moet 5 bij 8 meter zijn. Hierna zet je de Koning (het grootste blok) in het midden neer en zet je aan beide randen van het veld de overige 10 veldkubbs neer, 5 aan beide zijden. Deze randen worden ook wel de baseline of op zijn Nederlands basislijn genoemd. De opstelling hoort er uit te zien zoals op de afbeelding hieronder.

Stap 2.

Je speelt met twee teams, voor het gemak noemen we deze teams Team A en Team B. Er zijn geen regels voor wie er als eerste mag beginnen, dus die strijd moet eerst uitgevochten worden. Ga voor kop of munt of doe een dichtst bij de koning worp. In ons geval begint Team A.

Oké, Team A begint dus met gooien. Van achter de baseline worden de stokken onderhands geworpen richting de kubbs van de tegenstander. Beide teams krijgen per beurt 6 stokken die allemaal richting kubbs gegooid mogen/moeten worden.

In ons voorbeeld begint Team A met 2 rake worpen, een prima start dus!

Stap 3.

Team A heeft zijn stokken gegooid en nu is Team B aan de beurt. Voordat ze hun eigen kans mogen wagen moeten de omgegooide kubbs eerst terug gegooid worden in het vak van Team A.

Het is aan Team B om te bepalen waar ze deze kubbs neergooien. Hier begint het al tactisch te worden aangezien Team B deze kubbs straks zelf weer moet gaan omgooien, maar als dit niet lukt zorgen de niet omgegooide kubbs ervoor dat Team A dichterbij mag staan bij hun volgende beurt (hierover later meer).

In ons geval gooit Team B de 2 omgegooide kubbs halverwege in het veld. We gaan door naar stap 4.

Stap 4.

De terug gegooide kubbs worden rechtop gezet en Team B mag eindelijk zelf gaan proberen om wat houtblokjes te raken. Op naar stap 5.

Stap 5.

Team B gaat werpen maar hier zit een addertje onder het gras. Voordat ze mogen proberen om de blokken op de baseline om te gooien moeten eerst de eerder terug gegooide blokken in het veld omver. Hier wordt het spannend want Team A mag straks beginnen vanaf de kubb die niet omgegooid is en het dichtst bij de koning staat.

Team B doet zijn best, alle stokken worden (wederom onderhands) vol overgave richting de blokjes in het veld gesmeten maar er gaat er slechts 1 tegen de vlakte. Door naar stap 6.

Stap 6.

Het is weer de beurt van Team A. Ze beginnen, zoals vanaf nu iedere beurt begint, met het teruggooien van de door de tegenstander omver gegooide stenen. Of in dit geval de omver gegooide steen. Door naar stap 7.

Stap 7.

Dit is onze favoriete spelregel, nu wordt het namelijk duidelijk waarom het terugwerpen en wel/niet omgooien van de stenen erg belangrijk is voor het complete spelverloop.

Omdat Team B niet allebei de terug geworpen stenen wist om te gooien mag Team A nu een poging wagen van de kubb die het dichtst bij de koning ligt. In dit geval staat er maar 1 blok overeind dus trekken we daar een denkbeeldige lijn. Team A staat klaar voor stap 8.

Stap 8.

Normaal gesproken gaat vanaf hier het spel heen en weer en kunnen we stap 6, 7 en 8 constant blijven herhalen. Dat is voor deze uitleg wat overbodig dus komt het goed uit dat Team A in bloedvorm is. Alle 4 de blokken worden om gegooid. Team A heeft nog 2 stokken over dus gaat door naar stap 9.

Stap 9.

Als alle blokken van de tegenstanders om zijn gegooid mag er een ultieme poging gedaan worden om het spel te winnen. Hiervoor moet de koning die al de hele tijd in het midden staat te chillen omver. Even opletten: deze worp mag alleen gedaan worden van achter de baseline, Team A moet dus terug naar achteren en we maken ons klaar voor stap 10.

Stap 10.

De druk ligt op je schouders. Raken is winnen, missen is de tegenstander weer terug in de wedstrijd laten komen. Gelukkig voor Team A zitten ze in een geweldige flow en ja hoor: de koning gaat om. Lang leve de nieuwe koning (Team A)!

Waar kun je kubb kopen?

We kunnen ons goed voorstellen dat je overtuigd bent geraakt van het spel, dat overigens ook het Vikings schaakspel wordt genoemd, maar waar kun je het kopen? Daar kunnen we duidelijk over zijn: op heel veel plaatsen! En het spel is nog goedkoop ook.

Je hebt verschillende varianten in allerlei kleuren en maten, de meeste van deze varianten vind je hier bij good old bol.com.

We hopen dat het bovenstaande stappenplan je een goed beeld geeft van wat kubb is, wat de spelregels zijn en hoe je het moet spelen. Heb je daar nog vragen over dan kun je die uiteraard aan ons stellen via de comments, onze social kanalen of email.

Ben je op zoek naar andere leuke spellen voor buiten? Dan zijn KanJam en Spikeball echte aanraders! En ga je liever binnen aan de slag? Bekijk dan al onze artikelen over bordspellen.